Evaluatie één jaar Quatt Warmtepomp.

Op 12 maart 2024 is bij ons een Quatt warmtepomp geïnstalleerd. Zie eerder in dit Blog. Tijd om te evalueren.

In deze evaluatie de volgende onderdelen:

• Doelen
• Energiedata/besparingen
• Quatt, stooklijn, soundslider
• Cv-ketel
• Schema’s TadoV3+ thermostaat(en)
• Thermostaatknoppen
• Waterzijdig inregelen
• Heatfan
• Conclusie

Doelen

Het primaire doel van de aanschaf was natuurlijk minder gasverbruik en daarmee lagere energielasten. Voor het goed inregelen van de Installatie is dit geen doel op zich meer. Zijdelings enigszins. Voor de rest van het verhaal zijn mijn doelen:

• Optimaal comfort. 
• Een stille Quatt. Kadastraal grenst ons perceel aan 11 andere percelen, exclusief openbare weg. Voor daadwerkelijke overlast moet ik rekening houden met 5 a 6 buren.
• Maximaal +/- 12 runs per etmaal. 
• Ik wil het zo ingeregeld hebben, dat ik voor het gehele jaar dezelfde instellingen heb. Alleen handmatige aanpassingen van een thermostaat bij incidenteel gebruik van een ruimte. Ofwel, ik wil er geen omkijken meer naar hebben.

Energiedata/besparingen

Uit het technische rapport van Quatt:

Dit is echter gebaseerd op de volgende Verbruiksgegevens waar Quatt mee gerekend heeft:
Huidig elektriciteitsverbruik: 2520 kWh // Huidig gasverbruik: 1000 m³. Dat klopt niet met het werkelijke verbruik in 2023: elektriciteitsverbruik 2225 kWh// gasverbruik 1106 m³. Verschil kan ik niet meer verklaren.

Het resultaat op 12 maart 2025, dus precies een jaar Quatt.

* Homewizard geeft een elektriciteitsverbruik van 2,36MWh, exclusief verbruik CIC.

Een besparing van 1067 m3 aan gas is nogal een verschil met de eerste schatting. Conclusie, omwille van het comfort, hogere ingestelde temperaturen, meer verwarmen binnen de schil i.p.v. per ruimte, is het warmteverbruik behoorlijk toegenomen. Dat hebben we er graag voorover.
Zetten we de hier door Quatt gegeven besparing om in terugverdientijd, kom ik op 4 jaar en 6 maanden.

En wat heeft het op de teller gedaan. Dat is een gegeven, waar nog veel meer factoren een rol spelen. O.A.: Veranderend gebruik, teruglevering zonnepanelen, eigen gebruik zonne-energie, gemiddelde buitentemperaturen. Daarbij nog, dat de soundslider het gehele jaar op Building en Silent heeft gestaan. Dit laatste zou meer gasverbruik en minder elektriciteitsverbruik moeten geven. t.o.v. de eerste schatting van Quatt. Een overzicht:

Verschil met de schatting van Quatt: 300kWh meer elektriciteitsverbruik. Dat is met een tarief van 25 cent €75 meer voor toename in comfort. Minder gasverbruik klopt nagenoeg. Het verschil van €489 geeft een terugverdientijd van 6 jaar en 8 maanden.

Conclusie. Omdat je je huis anders gaat verwarmen en in ons geval het comfort behoorlijk is toegenomen is het eigenlijk appels met peren vergelijken van energiekosten en terugverdientijd. Uiteindelijk zeer tevreden met €489 minder energiekosten. Daar komt vanaf 2025 dan nog €75 minder vastrecht op gas bij.

Quatt, stooklijn, soundslider

Het warmteverlies van jouw woning is ingesteld op 6 kW bij -10°C, met een starttemperatuur (buitentemperatuur) van 16 graden.

Op de Quatt zelf kun je niet veel instellen. Vooraf is er een stooklijn bepaald.

Grafisch ziet dat er als volgt uit. De blauwe lijn is mijn eigen warmteverliesberekening over de maanden, maart, april en oktober tot en met februari. Weer van 12 maart 2024 tot 12 maart 2025. De door Quatt ingestelde stooklijn is dus zeer accuraat.

Wat je wel in kunt stellen is de Soundslider. Deze heeft 5 standen. Daarmee beperk je het vermogen, waarmee de Quatt ook stiller wordt. Nadeel is, dat hij bij lagere temperaturen eerder gas bij gaat verbruiken. Omdat een stille Quatt een doel is, heb ik deze voor zowel overdag als ''s nachts op de op één na stilste stand 2 = Silent staan.

Verder heb ik optimaal besparen aanstaan. Hierbij bepaalt de Quatt op basis van de tarieven wat het goedkoopst is bij lage temperaturen, als verwarmen op gas dus goedkoper is. Aangezien ik de Quatt op Silent heb staan, de WP dus al eerder gas bijschakelt, denk ik niet, dat deze instelling iets zal doen bij ons. Hiermee houdt het wat de instellingen op de Quatt betreft op.

Instellingen ketel.

Nefit Ecomline Excellent HR22/CW4. Het vermogen op de ketel heb ik ingesteld op stand 3 = 9,8kW. Dat is ruim voldoende bij vorst. De maximum watertemperatuur gezet op stand 4 = ±57°C. Hiermee kan de ketel het water net wat hoger dan de Quatt ( ±50°C) verwarmen, maar niet te heet.

Schema’s Tado V3+

Voor het regelen van de temperatuur, maak ik gebruik van Tado V3+. Een groot verschil met het gebruik van Tado met alleen cv-ketel is dat nu niet meer iedere ruimte een eigen actieve warmtevraag kan genereren. Na lang experimenteren ben ik tot een systeem gekomen met twee master-ruimtes met een actieve warmtevraag. Namelijk de woonkeuken en de woonkamer. De rest van het huis wordt geregeld met Tado-knoppen of Danfoss mechanische thermostaatknoppen. De basis van de verschillende ruimtetemperaturen komt verrassend goed overeen met dit wel bekende schema van Danfoss.

In eerste instantie had ik alleen de woonkeuken met daarin de bedrade thermostaat aangewezen als master-ruimte. Echter in deze ruimte treed de zon eerder binnen, er wordt gekookt, met als gevolg dat dan de woonkamer en de rest van het huis onvoldoende verwarmt werd. Voor de master-ruimtes maak ik gebruik van nachtverlaging, of liever gezegd dagverhoging. De ingestelde temperatuur gaat van minimaal 18,5°C naar 21,60°C in stappen van 0,1°C/45 minuten. Startend en eindigend om 23.15 uur. De motivatie hiervoor.

• Wij hebben het ''s ochtends liever wat koeler, dan zijn we actiever, en we willen het ''s avonds lekker knus.
• Verschil nachttemperatuur en buitentemperatuur is kleiner, minder warmteverlies, meer besparing. Aangezien de verhogingsstappen zeer klein zijn en dus zeer geleidelijk gaat, binnen de Hysterese van de thermostaat, zijn er geen grote sprongen die extra energie vragen.
• Mijn ervaring is, dat dit met name bij de hogere buitentemperaturen langere en dus minder runs geeft op een dag.
• Met deze minimale stappen creëer ik voldoende warmtevraag om ook de rest van het huis stabiel te bedienen.

Achtereenvolgens schema woonkamer en woonkeuken. Tot 18:45 uur zijn de schema’s exact gelijk. Na dat tijdstip bouwt de woonkeuken af naar 18,5°C om 23:15 uur. Dit is in stappen, om voldoende te kunnen voldoen aan warmtevraag elders in het huis. Zetten we in de woonkamer de houtkachel aan, wordt het schema van de woonkeuken gevolgd. Voor alle andere dagen geldt dus het bovenste schema, van de woonkamer. Zo hoef ik niets bij te regelen en heb ik 24/7 voor het gehele jaar de juiste instellingen voor het gehele huis. Opmerking, de gemeten temperatuur in de schema’s is die van de ruimte met de laagste actuele temperatuur. In de andere ruimte is het vaak iets warmer. Afhankelijk van warmteverlies en incidentele opwarming. Aangezien in beide ruimtes de radiatoren open staan, worden beide ruimtes verwarmd, maar is de ruimte met de laagste temperatuur leidend. Het schema is dus het resultaat van beide master-ruimtes.

Thermostaatknoppen.
In de rest van het huis zijn op de radiatoren Tado thermostaatknoppen en Danfoss mechanische thermostaatknoppen gemonteerd. Deze kunnen geen actieve warmtevraag genereren. Op onze slaapkamer een Tado met dagschema. Voor de incidenteel extra te verwarmen ruimtes Tado. Hier voegt Tado dus niet zoveel toe, behalve dat het vanuit de app makkelijk bedienen is. De in de masterruimtes overbodig geworden knoppen worden zo toch weer gebruikt. Overige ruimtes de Danfoss op vaste temperatuur.
In de woonkeuken de Danfoss geheel open. In de woonkamer de Danfoss op stand 4 (22°C) Dit omdat als de houtkachel aangaat in de woonkamer en er vanuit de woonkeuken toch warmtevraag is, de radiator in de woonkamer iets te laten knijpen.
In de ruimtes met de Tadoknoppen heb ik deze afhankelijk van de situatie met de temperatuur-compensatie gekalibreerd. Steeds door op twee plekken in de ruimte met losse thermometers de ruimtetemperatuur te meten.

Waterzijdig inregelen.
Voor de komst van de Quatt had ik hier al enige actie op ondernomen. Aangezien bij een deel van de radiatoren een voetventiel ontbreekt bleek dit niet zo zinvol, bovendien blerk, dat de installatie behoorlijk in evenwicht is. De noodzaak ontbreekt dus ook. Alleen die in de woonkamer zou iets geknepen kunnen worden op voetventiel. Hier heb ik er echter voor gekozen, zoals reeds vermeld, in verband met de houtkachel hier na te regelen met een Danfoss thermostaatknop. Bij lage watertemperatuur dus geheel open. Pas bij 22°C op de knop gemeten ruimtetemperatuur gaat deze knijpen.
Enige tijd geleden, ontdekte ik dat de bypass op zolder tussen aanvoer en retour ook in te stellen is. Nooit aandacht aan geschonken. Ik heb er wat mee geëxperimenteerd en tot mijn grote verbazing/verassing bleek, dat ik hier we de balans tussen de twee masterruimtes, de woonkeuken en de woonkamer, significant kan beïnvloeden. Deze heb ik dus nu zo ingesteld, dat de woonkamer het grootste deel van de dag iets warmer is en de woonkeuken, met het grootste warmteverlies dus voornamelijk leidend is in de warmtevraag.

Heatfan.
Onder een aantal gewone radiatoren heb ik Heatfan radiatorventilatoren geplaatst. Zie ook dit bericht. Deze staan continu op een vaste stand afhankelijk van de ruimte. Die in de woonkamer staat regulier op stand 2, ideaal in effect en geluid. Deze radiator staat in een nis onder een brede vensterbank, hier dus noodzakelijk. Deze heb ik echter wel op een schakelaar aangesloten. Zodra de houtkachel in deze ruimte aangaat, schakel ik de Heatfan af, om een onaangename tocht over de vloer bij het afkoelen van de radiator te voorkomen.

Conclusie.
In comfort zijn we er behoorlijk op vooruit gegaan. In het gehele huis is de gemiddelde temperatuur hoger dan voorheen. De verwarming is ook gelijkmatiger en meer in balans. De benodigde energie is hiermee welliswaar toegenomen, maar dit wordt natuurlijk gecompenseerd doordat de Quatt een behoorlijk deel hiervan uit de buitenlucht haalt. De totale energiebesparing is naar verwachting, dus ook in die zin dik tevreden.
Verder was een belangrijk doel, dat alle componenten zo ingeregeld en ingesteld zijn, dat ik daar geen omkijken meer naar heb. Of het nu zomer of winter is, de zon al dan niet binnenkomt, er al dan niet gekookt wordt en de houtkachel aangaat. Het incidenteel extra verwarmen van ruimtes daargelaten natuurlijk, zoals werkkamers/logeerkamers.
Voor dit inregelen heb ik een jaar genomen, om zo voor alle buitentemperaturen en alle ruimtes de ideale instellingen te creëeren. Dit is naar volle tevredenheid gelukt. Bovendien, met het oog op de buren, een stille Quatt en ook in runs een rustig draaiende warmtepomp. Kortom, uitermate tevreden.